2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, który został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ po to, aby propagować wiedzę na temat tego zjawiska. Powinniśmy więcej wiedzieć o osobach w spektrum autyzmu -  to nie choroba, ale odmienna ścieżka rozwoju. Autyzm jest różnorodny: są wśród nich osoby podejmujące pracę, osoby kończące studia, ale również osoby niewerbalne, wymagające stałego, codziennego  wsparcia. Autyzm to całościowe zaburzenie rozwoju obejmujące sferę poznawczą, emocjonalną i społeczną dziecka. Jako zaburzenie całościowe wpływa na wszystkie obszary funkcjonowania, przyczyniając się do występowania nieprawidłowości w relacjach społecznych, komunikowaniu się oraz sposobie zabawy. W Polsce dotyczy on tysięcy dzieci. Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) autyzm stwierdza się u 1 na 100 dzieci, można więc z łatwością policzyć, że w naszym kraju żyje około 400 tys. takich dzieci. Osoby w spektrum autyzmu mają problemy z mówieniem, postrzeganiem świata oraz relacjami społecznymi. Osoby w spektrum autyzmu należą do grup najbardziej narażonych na dyskryminację, przemoc i wykluczenie. Diagnoza autyzmu stawiana jest na podstawie obserwacji zachowania w trzech sferach: interakcji społecznych, komunikacji i sztywności zachowania. Spektrum autyzmu diagnozowane jest u ok.1 na 100 osób. Najczęściej diagnozę uzyskują dzieci ok. 2 – 5 roku życia, ale spektrum autyzmu może być diagnozowane w każdym wieku, także w dorosłości.  W Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Szczecinku autyzm badany jest bezpłatnie testem psychologicznym ADOS-2. To profesjonalny, wielowymiarowy test umożliwiający zweryfikowanie, czy u dziecka występują objawy spektrum autyzmu. Od wieku osoby badanej zależy, jak dokładnie przebiega badanie ADOS-2 (na czym polega pełna procedura diagnostyczna). W przypadku dzieci jest to przede wszystkim wspólna zabawa z wykwalifikowanym psychologiem-diagnostą, w trakcie której można ocenić zdolności nawiązywania przez badanego interakcji z drugą osobą i inne, istotne aspekty funkcjonowania. W przypadku młodzieży i osób dorosłych badanie polega przede wszystkim na rozmowie na różne tematy, wyszczególnione i opisane w procedurze wykonywania testu ADOS-2. Badanie to jest standaryzowane, co oznacza, że dokładny sposób jego wykonywania – to, jakie zabawy psycholog-diagnosta proponuje dziecku, to, w jaki sposób Specjalista kieruje rozmową ze starszą osobą i jakie zada jej pytania – jest zgodny ze szczegółową instrukcją. Wyniki testu są zaś oceniane za pomocą ściśle określonych i wielokrotnie recenzowanych przez najlepszych fachowców kryteriów, co daje gwarancję ich rzetelności. Test jest również dostosowany do możliwości osób, które mają trudności ze słownym komunikowaniem się.

Zachęcamy do zapoznania się z dodatkowymi materiałami:
https://youtu.be/5n93mDQ8080
https://youtu.be/nW8NLnTB1wc
https://youtu.be/vzr5VjpHHW4
https://youtu.be/vBxGaAj9ke4

Aby lepiej zrozumieć osobę ze spektrum autyzmu, warto sięgnąć po obrazową filmografię. Oto  przykładowe filmy o autyzmie, które z precyzją i wrażliwością ukazują jego prawdziwe oblicze:

„Zachowaj spokój” – młoda Wendy Welcott jest zafascynowana uniwersum Star Treka. Pewnego dnia  ucieka od swych opiekunów, by zawalczyć w konkursie na najlepszy scenariusz w Hollywood.

„X+Y” – film o nastolatku będącym geniuszem matematycznym, ale borykającym się z dużymi trudnościami w relacjach społecznych.

„Latarnia na wybrzeżu orek” – film o chłopcu z autyzmem zafascynowanym wielorybami, który rozpoczyna wyjątkową terapię w otoczeniu uchodzących za niebezpieczne zwierząt..

„Temple Grandin” – oparta na faktach opowieść o amerykańskiej biolożce Temple Grandin, specjalistce w kwestii hodowli zwierząt.

„Mozart i wieloryb” („Zaklęte serca”) – romantyczna historia miłosna dwóch osób z zespołem Aspergera –  uwielbiającego ptaki taksówkarza Donalda i tajemniczej oraz skomplikowanej Isabel, która dołącza do jego grupy wsparcia.

„Atypowy” – dowcipny, krótki serial platformy Netflix o osiemnastolatku ze spektrum autyzmu poszukującym miłości i niezależności.

„Dobry Doktor” („The good doctor”) – serial platformy Netflix o perypetiach osobistych i zawodowych młodego doktora ze spectrum autyzmu.